انتخاب بهترین هوش مصنوعی حقوقی کاملاً به هدف شما بستگی دارد؛ اما اگر به دنبال دستیاری برای جستجو و خلاصهسازی اسناد هستید، LawDroid و CoCounsel از گزینههای برتر هستند و برای پیشبینی نتیجه دادگاه و استراتژی دعاوی، Westlaw Edge و Lex Machina عملکرد قدرتمندی دارند. همچنین ابزارهایی مانند Kira و Luminance با تمرکز بر تحلیل قراردادها، ریسکهای پنهان و تعهدات را در چند دقیقه شناسایی میکنند. این فناوریها اگرچه با افزایش سرعت و دقت، هزینههای حقوقی را کاهش میدهند و در تنظیم قرارداد یا پاسخ به سوالات کمک میکنند، اما در حال حاضر نقش یک دستیار هوشمند را ایفا کرده و نمیتوانند جایگزین قضاوت نهایی و تخصص وکیل شوند.
| نام ابزار | قابلیتهای اصلی حقوقی |
| LawDroid | جستجو و خلاصهسازی اسناد، پیشنویس لوایح و ساخت چتباتهای حقوقی |
| Lexis + AI | تحلیل سوابق، قوانین و آرا و کمک به استدلال حقوقی و ارجاع دقیق به قانون |
| Westlaw Edge | جستجوی پیشرفته اسناد، تحلیل الگوهای حقوقی و پیشبینی جهتگیری دادگاهها |
| Lex Machina | بررسی سوابق پروندهها، قضات و وکلا برای پیشبینی استراتژی و احتمال موفقیت دعوا |
| Kira | استخراج بندها، تعهدات و ریسکها و تسریع فرایند بازبینی اسناد قراردادی |
| Blue J | تحلیل پروندههای گذشته و کاهش عدمقطعیت در تصمیمگیری حقوقی |
| Luminance | شناسایی بندهای حساس، ریسکهای پنهان و تفاوت نسخههای مختلف قرارداد |
| Spellbook | پیشنهاد بندهای استاندارد و تسریع تدوین مفاد تکراری و مشابه |
| Diligen | تشخیص بندهای کلیدی، مهلتها، شروط فسخ و ارائه نمای کلی از ریسکها |
| Robin AI | بازنویسی مفاهیم پیچیده به زبان قابلفهم برای شرکتها و افراد غیرحقوقی |
| Litera Drafting | مقایسه نسخههای مختلف قرارداد برای جلوگیری از نادیدهگرفتن بندهای مهم |
| Humata AI | پاسخگویی به سوالات درباره بخشهای مدنظر در قراردادها و آرای قضایی |
| ROSS | یافتن آرا، سوابق و مواد قانونی مرتبط و ارائه خلاصه کاربردی نتایج |
| CoCounsel | جستجوی عمیق در پایگاههای حقوقی، تحلیل و خلاصهسازی اسناد و بررسی قراردادها |
LawDroid – دستیار وکلا و دفاتر حقوقی
LawDroid یک پلتفرم هوش مصنوعی حقوقی است که بیشتر برای وکلا و موسسات حقوقی کوچک و متوسط طراحی شده. مهمترین ویژگی آن Copilot است؛ دستیار هوشمندی که میتواند در جستجوی ابتدایی سوابق قضایی، خلاصهسازی اسناد، پیشنویس ایمیلها و لایحهها و حتی ایدهپردازی برای استدلال حقوقی کمک کند.
علاوهبراین، LawDroid ابزاری به نام Builder هم دارد که به وکلا اجازه میدهد بدون دانش فنی، چتباتهای حقوقی اختصاصی بسازند و برخی از گردشکارهای تکراری را خودکار کنند.
Lexis + AI – تحقیق حقوقی با هوش مصنوعی
Lexis + AI نسخه هوشمندسازیشده یکی از معتبرترین پایگاههای تحقیق حقوقی دنیاست. این ابزار با استفاده از هوش مصنوعی جستجوی حقوقی را یک فرایند سوالمحور تبدیل میکند. کاربر پرسش خود را به زبان طبیعی وارد میکند و Lexis + AI با تحلیل عمیق اسناد، سوابق قضایی، قوانین و آرای مرتبط، پاسخ ساختاریافتهای ارائه میدهد؛ پاسخی که برای موارد زیر به کارتان میآید:
- ارجاعات دقیق به قانون
- تدوین استدلالهای حقوقی
- بررسی احتمال موفقیت در دعاوی
- کمک به تحلیل قراردادها
Westlaw Edge – پیشبینی و تحلیل حقوقی
Westlaw Edge محصول حقوقی Thomson Reuters است که با استفاده از هوش مصنوعی و پردازش زبان طبیعی، تحقیق حقوقی را سریعتر و دقیقتر میکند. این پلتفرم به وکلا اجازه میدهد آرای قضایی، قوانین، سوابق و مقالات حقوقی را در یک محیط ساختاریافته جستجو کنند و به نتایج مرتبط و قابل دست پیدا کنند.
ویژگی مهم Westlaw Edge قابلیتهای مبتنی بر AI مثل تشخیص الگوهای حقوقی، پیشبینی جهتگیری احتمالی دادگاهها و ارائه تحلیلهای دقیق درباره مستندات است؛ مزیتی که باعث میشود فراتر از یک جستجوگر ساده به نوستراداموس دنیای وکالت تبدیل شود.
Lex Machina – پیشبینی استراتژیک دعاوی حقوقی
Lex Machina یک ابزار تحلیل حقوقی مبتنی بر هوش مصنوعی است که بهجای تمرکز بر جستجوی اسناد، روی دادههای واقعی دعاوی حقوقی تمرکز دارد. این ابزار اطلاعات مربوط به پروندهها، رأیها، قاضیها، وکلای طرفین و نتایج قبلی دعاوی را جمعآوری و تحلیل میکند تا به وکلا کمک کند درک درستی از روندهای یک حوزه حقوقی داشته باشند.
Lex Machina با بررسی الگوهای رفتاری قضات و طرفین دعوا میتواند نشان دهد احتمال موفقیت یک استراتژی حقوقی چقدر است یا کدام رویکرد احتمال بیشتری برای نتیجهگیری دارد. کاربرد اصلی این ابزار در حوزههایی مثل مالکیت فکری، رقابت تجاری و دعاوی پیچیده است که تصمیمگیری بدون تحلیل دادههای گذشته، ریسک بالایی دارد.
Kira – تحلیل و استخراج اطلاعات از قراردادها
Kira یکی از شناختهشدهترین ابزارهای هوش مصنوعی در حوزه تحلیل قرارداد است. این پلتفرم با استفاده از یادگیری ماشین، بندها، شرایط، تعهدات و ریسکهای موجود در قراردادها را شناسایی و دستهبندی میکند.
وکلا و تیمهای حقوقی میتوانند بدون نیاز به خواندن خطبهخط اسناد طولانی، بخشهای مهم را پیدا کنند و زمان بررسی قرارداد را از چند ساعت به چند دقیقه کاهش دهند. Kira برای ادغام با ابزارهای مدیریت اسناد هم کاربردی است و به همین خاطر به راحتی در فرایندهای حقوقی شرکتها جای میگیرد.
Blue J – پیشبینی نتایج مالیاتی و حقوقی با تحلیل داده
Blue J بهترین ابزار هوش مصنوعی حقوقی با تمرکز بر تحلیل قوانین و آرا در حوزه مالیات و اشتغال است. این پلتفرم با بررسی پروندههای گذشته و استخراج الگوهای حقوقی، به وکلا و مشاوران کمک میکند احتمال موفقیت یک استدلال یا دعوا را پیشبینی کنند.
البته Blue J بهجای جستجوی ساده، از مدلهای یادگیری ماشین استفاده میکند تا بفهمد در شرایط مشابه چه تصمیمی گرفته شده و این نتایج را بهصورت قابلاستفاده و عملی ارائه میدهد. مزیت اصلی این ابزار در کاهش عدمقطعیتهای حقوقی است.
Luminance – تحلیل خودکار اسناد حقوقی
Luminance بهترین هوش مصنوعی حقوقی در حوزه تحلیل اسناد و قراردادهاست که ابتدا توسط پژوهشگران دانشگاه کمبریج توسعه پیدا کرد. این ابزار با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین، هزاران صفحه سند را در مدت کوتاه بررسی میکند و الگوهای مهم، بندهای حساس، ریسکهای پنهان و نکات غیرعادی را شناسایی میکند. Luminance برخلاف سیستمهای سنتی که نیاز به تعریف قواعد دارند، خودش یاد میگیرد چگونه اسناد را تحلیل کند و هرچه داده بیشتری دریافت کند، دقیقتر میشود.
این پلتفرم بیشتر در پروژههای سنگین حقوقی مثل ادغام و تملیک شرکتها، قراردادهای بینالمللی و بررسیهای حقوقی حجیم استفاده میشود. توانایی Luminance در مقایسه قراردادها، تشخیص تغییرات ریز و بررسی تفاوت نسخهها باعث شده بسیاری از تیمهای حقوقی بزرگ به آن اعتماد کنند.
Spellbook – نوشتن و تکمیل قراردادها با AI
Spellbook ابزاری مبتنی بر هوش مصنوعی است که روی بستر Word کار میکند و به وکلا کمک میکند بندها و مفاد قرارداد را سریعتر بنویسند یا ویرایش کنند. این ابزار با تحلیل متن قرارداد و درک ساختار حقوقی آن، پیشنهادهایی میدهد که با استانداردهای قراردادی و رویههای رایج همخوانی دارند. استفاده از Spellbook باعث میشود بخشهای زمانبر مانند نوشتن بندهای تکراری یا یافتن مفاد مشابه در قراردادهای قبلی، با سرعت و دقت بیشتری انجام شود.
Robin AI – بازنویسی و سادهسازی قراردادها
Robin AI ابزاری است که تلاش میکند قراردادهای پیچیده را برای کاربران قابلفهمتر کند. این پلتفرم با تحلیل متن قرارداد و شناسایی مفاهیم کلیدی، بخشهای سخت و تخصصی را به زبان ساده تبدیل میکند و به کاربران کمک میکند پیش از امضا یا مذاکره، درک درستی از تعهدات حقوقی داشته باشند.
کاربران Robin AI فقط به وکلا یا موسسات بزرگ محدود نمیشوند. شرکتها، کسبوکارهای نوپا و افرادی که تجربه حقوقی کمی دارند هم میتوانند از آن برای بررسی قراردادهای استخدام، همکاری، سرمایهگذاری یا خدمات بهره ببرند. هدف این ابزار کاهش نیاز به تفسیرهای طولانی و جلوگیری از سوءبرداشتهای حقوقی است.
Diligen – بررسی هوشمند قراردادها
Diligen یک پلتفرم هوش مصنوعی برای اسکن و تحلیل قراردادهاست که به تیمهای حقوقی، شرکتها و موسسات کمک میکند تا اسناد را سریعتر و دقیقتر بررسی کنند. این ابزار با استفاده از یادگیری ماشین، بندهای کلیدی، تعهدات، مهلتها، شروط فسخ و ریسکهای پنهان را تشخیص میدهد و آنها را بهصورت دستهبندیشده در اختیار کاربر قرار میدهد. Diligen بهجای جستجوی خطی و دستی، یک نمای کلی از قرارداد ارائه میدهد که باعث میشود وکلا بدون اتلاف وقت، روی بخشهای مهم تمرکز کنند.
Humata AI – استخراج سریع اطلاعات از اسناد حقوقی
Humata AI یک ابزار هوش مصنوعی است که تمرکز اصلی آن روی خواندن، تحلیل و استخراج اطلاعات از اسناد طولانی و پیچیده است. این پلتفرم به کاربران اجازه میدهد فایلهای PDF شامل قراردادها، گزارشهای حقوقی، آرای دادگاه، مستندات فنی و حتی مقالات پژوهشی را بارگذاری کنند و سپس با طرح پرسش، پاسخ دقیقی درباره بخشهای مدنظر خود دریافت کنند.
Humata AI نهتنها متن را خلاصه میکند، بلکه رابطه میان مفاهیم، بندهای کلیدی و نکات مهم را هم تشخیص میدهد تا کاربر مجبور نباشد صدها صفحه را دستی مرور کند. این ابزار بیشتر برای وکلا، پژوهشگران حقوقی، تیمهای قرارداد و حتی شرکتهایی که با حجم بالای مستندات حقوقی سروکار دارند مفید است.
Litera Drafting – مقایسه و تدوین قراردادها
Litera Drafting مجموعهای از ابزارهای هوش مصنوعی و پردازش زبان است که برای بررسی، مقایسه و تدوین اسناد حقوقی طراحی شده است. این پلتفرم به وکلا اجازه میدهد نسخههای مختلف یک قرارداد را در چند ثانیه با یکدیگر مقایسه کنند و تمامی تغییرات، اضافهها، حذفها و ویرایشها را بهصورت دقیق و برجسته مشاهده کنند. در نتیجه، خطر نادیده گرفتن یک بند مهم یا تغییر نامحسوس در شرایط قرارداد به شکل چشمگیری کاهش مییابد.
ROSS Intelligence – جستجوی حقوقی با هوش مصنوعی
ROSS Intelligence یکی از قدیمیترین استارتاپهای هوش مصنوعی حقوقی بود که تلاش میکرد جستجوی حقوقی را شبیه مکالمات انسانی کند. کاربر بهجای وارد کردن کلیدواژههای خشک میتوانست سوال حقوقی خود را به زبان طبیعی بنویسد و ROSS با تکیه بر موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی، آرا، سوابق و مواد قانونی مرتبط را پیدا کند و خلاصهای کاربردی از نتایج به او نشان دهد.
هدف ROSS این بود که فرایند جستجوی حقوقی را برای وکلا، کارآموزان و حتی موسسات کوچک، سریعتر و کمهزینهتر کند. بااینحال، فعالیت ROSS Intelligence در نهایت بهدلیل دعوای حقوقی پرهزینه با ناشر بزرگ محتوای حقوقی متوقف شد و این استارتاپ در سال 2021 بهطور رسمی تعطیل شد.
CoCounsel – جستجوی عمیق اسناد حقوقی
CoCounsel که ابتدا توسط Casetext معرفی شد و حالا زیرمجموعه Thomson Reuters است، يک دستيار هوش مصنوعی حقوقی است که سعی میکند بخشی از کار يک پژوهشگر حقوقی يا کارآموز باتجربه را انجام دهد.
CoCounsel با استفاده از مدلهای پيشرفته (مانند GPT-4) و اتصال به پايگاههای حقوقی معتبر، در جستجوی عميق، تنظيم گزارش تحقيق، مرور و خلاصهسازی اسناد، تحليل قراردادها و حتی آمادهسازی پيشنويس برخی متون حقوقی به وکلا کمک میکند. هدف اصلی این ابزار کمک به وکلا در انجام کارهای تکراری است تا زمان بیشتری برای تحلیلهای استراتژیک خود داشته باشند.
آیا بهترین هوش مصنوعی حقوقی جایگزین وکلا میشود؟
همانطور که مشاهده کردید برای هر کار حقوقی هوش مصنوعی خاصی وجود دارد. بنابراین ابتدا باید بگوییم که اصولاً ابزاری به عنوان بهترین هوش مصنوعی حقوقی وجود ندارد؛ همه چیز به نیاز شما و توانایی ابزار در رفع آن بستگی دارد. حال با دانستن این موضوع باید به سوال اصلی بپردازیم: آیا هوش مصنوعی حقوقی میتواند جایگزین وکلا شود؟
پاسخ کلی به این سوال منفی است. ابزارهای هوش مصنوعی توانایی بینظیری در تحلیل دادهها دارند، ولی در موضوعاتی حقوقی مانند تولید تصویر یا ویدیو پیشرفت نکردهاند؛ چون اصولاً در این بخش تمرکز زیادی وجود ندارد. باایناوصاف، نتایج هوش مصنوعی اگرچه برای ایده گرفتن و تحلیل بهتر بسیار مفیدند، ولی درحالحاضر نمیتوانند جایگزین وکلای انسانی باشند. چهبسا در نهایت باید نتایج AI را با وکیل به اشتراک بگذارید تا اصلاح شوند و جنبه عملی پیدا کنند.
به نقل از Thomson Reuters:
“Generative AI cannot replace lawyers because it needs human oversight to work. Even with retrieval augmented generation, generative AI is not completely accurate. Generative AI will augment or fully automate daily legal tasks, but simply can’t handle certain critical and nuanced items. Rather than being replaced or displaced by generative AI, humans will prove critical to ensuring that it serves the industry well.”
ترجمه: «هوش مصنوعی مولد نمیتواند جایگزین وکلا شود، زیرا برای کار کردن نیاز به نظارت انسانی دارد. حتی با وجود تکنیکهایی مانند “تولیدِ بازیابیمحور” (RAG)، هوش مصنوعی مولد کاملاً دقیق نیست. این فناوری وظایف روزمره حقوقی را تقویت یا کاملاً خودکار خواهد کرد، اما به سادگی از عهده موارد حیاتی و ظریف برنمیآید. انسانها به جای اینکه توسط هوش مصنوعی جایگزین یا حذف شوند، نقشی حیاتی در تضمین خدمترسانی درست این فناوری به صنعت حقوق ایفا خواهند کرد.»
سخن پایانی
شاید بهترین هوش مصنوعی حقوقی نتواند جایگزین وکیل باشد، ولی قطعاً سرعت و دقت رسیدگی به پروندههای حقوقی را بیشتر میکند و از هزینهها میکاهد. پیشنهاد میکنیم پیش از محضر وکیل و قاضی، ابتدا پروندههای خود را در اختیار این ابزار بگذارید تا خودتان هم کمی با فرایند پیگیری دعاوی آشنا باشید.
حتی اگر وکیل هم هستید نباید فرصت کار با این ابزار را از دست بدهید. با کمک آنها میتوانید به راحتی پروندههای بیشتری را پیگیری کنید و در کنار دقت بیشتر، با سرعت بیشتری مسیر موفقیت را طی کنید.
سوالات متداول
آیا هوش مصنوعی میتواند به طور کامل جایگزین وکلا شود؟
خیر، پاسخ کلی به این سوال منفی است. اگرچه ابزارهای هوش مصنوعی توانایی بینظیری در تحلیل دادهها دارند، اما در حال حاضر نمیتوانند جایگزین وکلای انسانی باشند و صرفاً به عنوان دستیار عمل میکنند. نتایج بهدستآمده از هوش مصنوعی باید در نهایت توسط وکیل بررسی شود تا اصلاح شده و جنبه عملی و اجرایی پیدا کند.
بهترین ابزار هوش مصنوعی حقوقی کدام است؟
اصولاً ابزاری تحت عنوان «بهترین هوش مصنوعی حقوقی» وجود ندارد و همه چیز به نیاز شما بستگی دارد. برای هر کار حقوقی ابزار خاصی طراحی شده است؛ مثلاً برخی در تحلیل قرارداد و برخی در پیشبینی دعاوی تخصص دارند.
آیا هوش مصنوعی میتواند نتیجه دادگاه یا احتمال موفقیت پرونده را پیشبینی کند؟
بله، ابزارهایی مانند Westlaw Edge و Lex Machina با تحلیل سوابق، الگوی رفتاری قضات و نتایج قبلی، میتوانند جهتگیری احتمالی دادگاه و احتمال موفقیت یک استراتژی را پیشبینی کنند. همچنین ابزار Blue J میتواند احتمال موفقیت در دعاوی مالیاتی و اشتغال را با بررسی پروندههای گذشته تخمین بزند.
هوش مصنوعی چگونه سرعت بررسی قراردادها را افزایش میدهد؟
ابزارهایی مانند Kira، Luminance و Diligen با استفاده از یادگیری ماشین، به جای خواندن خطبهخط، بندهای حساس، ریسکهای پنهان و تعهدات را به سرعت شناسایی و دستهبندی میکنند. این کار زمان بررسی اسناد را از چند ساعت به چند دقیقه کاهش میدهد.













